چک این امکان را فراهم می کند که افراد بتوانند بدون پرداخت آنی نیازهای خود را تامین کنند. اما زمانی که مبلغ نوشته شده روی چک در حساب بانکی شخص نباشد مشکلاتی بوجود می آید، مانند برگشت خوردن آن. در این مواقع می توان شکایت کرد اما شکایت کیفری در صورتی امکان پذیر است که چک از نوع حقوقی نباشد. درمورد تفاوت چک حقوقی و چک کیفری در مقالات وبسایت شهرداد پرداخته شده است که می توانید به آن ها مراجعه کنید. در این مقاله قصد داریم درمورد چک برگشتی و جرم آن صبت کنیم پس با ما همراه باشید.
بر اساس ماده 21 قانون صدور چک مقرر کرده بانک‌ها بایستی تمامی حسابهای جاری شخصی را که بیش از یک بار چک برگشتی صادرکرده و تعقیب او منتهی به صدور کیفرخواست در دادسرا شده است، ببندند و تا سه سال به نام او حساب جاری دیگری باز نکنند.
جرم و مجازات چک برگشتی یا چک بی محل
مجازات اصلی که قانون صدور چک برای محکوم‌علیه این جرم در نظر گرفته، کیفر حبس است. مطابق با ماده 7 قانون مذکور، میزان حبس مقرر شده براساس مبلغ چک از قرار ذیل است:
کمتر از ده میلیون ریال: حبس تا حداکثر شش ماه
بین ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال: حبس از شش ماه تا یک سال
بیشتر از پنجاه میلیون ریال: حبس از یک سال تا دو سال و محرومیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال
مسئله مهم اینکه فارغ از چک‌هایی که حقوقی محسوب می‌شود و امکان مجازات صادرکننده آن وجود ندارد، اگر صادرکننده چک برگشتی، چک را بابت بهره ربوی یا معاملات نامشروع صادر کرده باشد به مجازات محکوم نمی‌شود.
بخشیده شدن مجازات چک برگشتی
با توجه به قابل گذشت بودن جرم صدور چک برگشتی، درخصوص گذشت شاکی قبل از شکایت، بعد از شکایت و بعد از صدور حکم چند نکته لازم به ذکر است:
چنانچه صادرکننده چک پیش از طرح شکایت کیفری، وجه چک را به دارنده پرداخت کند یا برای پرداخت آن به دارنده به توافق برسند یا موجبات پرداخت وجه چک را در بانک محال علیه فراهم نماید، تعقیب کیفری در خصوص وی منتفی است.
همینطور چنانچه قبل از صدور حکم قطعی، شاکی اعلام گذشت کند یا متهم وجه چک و خسارت تاخیر تأدیه را (از تاریخ ارائه چک به بانک) به دارنده آن پرداخت یا موجبات پرداخت را فراهم کند یا در اجراییه ثبت یا صندوق دادگستری تودیع نماید، قرار موقوفی تعقیب برای او صادر خواهد شد.
بر اساس اصلاحاتی قانون صدور چک در سال 97، مقرر شد چنانچه شخصی با توسل به شیوه های متقلبانه اقدام به دریافت دسته چکی غیرمتناسب با اوضاع مالی و اعتباری خود کرده یا دریافت آن توسط دیگری را تسهیل نموده باشد، به مدت سه سال از دریافت دسته چک، صدور چک جدید و استفاده از چک موردی محروم و به جزای نقدی درجه پنج قانون مجازات اسلامی یعنی بیش از هشتاد میلیون ریال تا یکصد و هشتاد میلیون ریال محکوم می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد چک برگشتی و قوانین مربوط به آن پیشنهاد میکنیم به وبسایت شهرداد مراجعه نمایید. در شهرداد می توانید از مقالات حقوقی استفاده کنید و در صورت تمایل اپلیکیشن شهرداد را که به صورت رایگان است دانلود و نصب نمایید تا دسترسی آسان به تمامی قوانین کشور داشته باشید.
